عفونت کلیه یا پیلونفریت یک نوع عفونت دستگاه مجاری ادراری بوده که معمولا از مثانه یا مجاری ادراری شروع شده و به کلیه ها گسترش می یابد. این عارضه به دلیل باکتری هایی که از مجرای ادرار وارد مثانه می شوند، بروز می کند. علائم این بیماری شامل تب، درد پهلو، تکرر ادرار و سوزش ادرار است. این عارضه در هر سنی می دهد اما بیشتر در زنان شایع است. عدم درمان این بیماری منجر به مشکلات و آسیب های جدی مانند نارسایی کلیه یا افزایش عفونت می شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی موضوعات مختلفی اعم از علائم عفونت کلیه، دلایل بروز، عوارض بیماری، روشهای تشخیص و درمان آن بپردازیم پس با ما همراه باشید.
عفونت کلیه چیست؟
عفونت کلیه (پیلونفریت) نوعی عفونت باکتریایی بوده که در یک یا هر دو کلیه رخ می دهد. این نوع عفونت هنگامی رخ می دهد که باکتری ها از طریق مجرای ادراری وارد مثانه شده سپس به کلیه ها سرایت می کنند. عفونت کلیه ممکن است به صورت ناگهانی یا مزمن رخ دهد و در اغلب موارد عارضه ای دردناک و آزار دهنده است. لازم به ذکر این عارضه منجر به التهاب و آسیب دیدگی بافت های کلیه شده و حتی در موارد شدیدتر منجر به بروز عفونت خون و نارسایی کلیه می شود.
علائم عفونت کلیه
علائم این بیماری بسیار متنوع بوده و این علائم با توجه به شدت عفونت در بدن هر فرد متفاوت است. بنابراین در صورت بروز هر یک از علائم ذکر شده در زیر به بهترین متخصص اورولوژی تهران مراجعه نمایید. برخی از رایج ترین علائم این عارضه به شرح زیر است:
- تکرر ادرار
- تب و لرز
- حالت تهوع
- ضعف و خستگی
- درد در ناحیه شکم
- بوی نامطبوع ادرار
- ادرار تیره و خون آلود
- درد در ناحیه کمر، پهلو و شکم
- احساس سوزش و درد در هنگام ادرار
علت بروز عفونت کلیه
همانطور که در بالا ذکر کردیم این عارضه به دلیل وارد شدن باکتری به دستگاه مجاری ادراری و انتقال و گسترش به کلیه ها رخ می دهد. در ادامه به برخی از دلایل بروز عفونت کلیه اشاره می نماییم:
- عفونت مجاری ادراری: یکی از شایع ترین دلایل بروز عفونت کلیه بوده زیرا باکتری ها از طریق مجرای ادراری وارد مثانه شده و به کلیه ها منتقل می شود.
- انسداد مجاری ادراری: وجود سنگ کلیه، تنگی مجرای ادرار یا بزرگ شدن پروستات مردان منجر به انسداد جریان ادرار و عفونت کلیه می شود.
- سیستم ایمنی ضعیف: افرادی مانند بیماران دیابتی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عارضه می باشند.
- بارداری: تغییرات هورمونی و فیزیکی در دوران بارداری خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
- استفاده از کاتتر ادرار: لازم به ذکر است استفاده از کاتتر یا سوند ادرار منجر به ورود باکتری به مجاری ادراری و بروز عفونت می شود.
- جراحی دستگاه ادراری: برخی از اقدامات مانند سیستوسکوپی یا جراحی های دستگاه ادراری خطر ابتلا به این عارضه را افزایش می دهند.
عوارض عفونت کلیه
در صورت عدم درمان این عارضه ممکن است عوارض و خطرات جدی و خطرناکی برای شما عزیزان پیش آید. برخی از عوارض این بیماری به شرح زیر است:
- زخم کلیه
- عفونت خون
- فشارخون بالا
- نارسایی حاد کلیه
- عفونت های مکرر
- تشکیل آبسه در کلیه
- آسیب دائمی به کلیه ها
روشهای پیشگیری از عفونت کلیه
با رعایت یکسری از نکات بهداشتی و تغییرات در سبک زندگی میتوانید از این بیماری پیشگیری نمایید. برای از موثرترین روشهای پیشگیری از این عارضه به شرح زیر است:
- از کمپرس آب گرم بر روی شکم، کمر و پهلوی خود استفاده کنید.
- حتما از رژیم غذایی سالم مانند میوه جات، سبزیجات و غذاهای کم چرب پیروی کنید.
- از لباس های نخی و گشاد استفاده نمایید زیرا منجر به تنفس پوست و رطوبت بیشتر می شود.
- از نگه داشتن ادرار برای مدت طولانی خودداری فرمایید زیرا این کار منجر به رشد باکتری در مثانه و کلیه می شود.
- حتما بعد از رابطه جنسی ادرار کنید زیرا ادرار کردن بعد از رابطه جنسی منجر به کاهش ورود باکتری به مثانه و کلیه ها می شود.
- رعایت نکات بهداشتی و تمیز کردن ناحیه تناسلی مخصوصا در زنان از انتقال باکتری از ناحیه مقعد به مجرای ادرار جلوگیری می نماید.
- از محصولات معطر و تحریک کننده مانند صابون، اسپری یا دستمال مرطوب معطر استفاده نکنید زیرا خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد.
- مصرف آب و مایعات فراوان در شست و شوی مجاری ادراری، کاهش رشد باکتری ها و دفع عفونت نقش بسزایی دارند. بنابراین در طی روز حتما 8 الی 10 لیوان آب بنوشید.
روشهای تشخیص عفونت کلیه
لازم به ذکر است روشهای مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد که معمولا با انجام ترکیبی از این روش ها میتوان این بیماری را تشخیص داد. برخی از رایج ترین روشهای تشخیص این عارضه به شرح زیر است:
- ام آر آی
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- معاینه بالینی
- سی تی اسکن
- سونوگرافی کلیه
- معاینه مقعدی پروستات
- تصویربرداری با اشعه ایکس
روشهای درمان عفونت کلیه
درمان این عارضه به شدت عفونت و وضعیت جسمانی بیمار بستگی دارد به همین دلیل روشهای مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد. روشهای درمان این عارضه به شرح زیر است:
- مصرف آب و مایعات
- مصرف داروهای مسکن
- مصرف قرص آنتی بیوتیک
- درمان بیماری هایی اعم از سنگ کلیه و انسداد مجاری ادراری
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، عفونت کلیه یک نوع بیماری جدی بوده که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع آن منجر به بروز عوارضی اعم از نارسایی کلیه و عفونت خون می شود. لازم به ذکر است این عارضه با روشهای مختلفی اعم از استفاده از آنتی بیوتیک، مصرف مایعات، رعایت بهداشت قابل درمان است. به طور کلی مراقبت از سلامت کلیه ها از اهمیت زیادی برخوردار بوده زیرا عملکرد کلیه جهت حفظ سلامت عمومی شما عزیزان ضروری است.