درمان ناباروری مردان یکی از موضوعات مهم در حوزه پزشکی بوده که این عارضه بنا به دلایل مختلفی اعم از مشکلات هورمونی، اختلالات اسپرم یا بیماری های مزمن رخ می دهد. پزشکان با بررسی سوابق پزشکی، انجام معاینات فیزیکی و آزمایشات مختلف این بیماری را تشخیص می دهند. در صورت تشخیص این عارضه، درمان های متنوعی اعم از دارو درمانی، جراحی و تکنیک های پیشرفته IVF یا ICSI توصیه می شود. در این مقاله به بررسی کامل روشهای تشخیص و درمان ناباروری مردان خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
روشهای تشخیص ناباروری مردان
لازم به ذکر است این بیماری از طریق روشهای مختلفی تشخیص داده می شود. تشخیص ناباروری در مردان توسط بهترین متخصص اورولوژی تهران به منظور شناسایی علل و بررسی روشهای درمانی انجام می شود که در ادامه به طور کامل توضیح داده ایم:
معاینه فیزیکی
ابتدا پزشک با بررسی علائم شما عزیزان به شناسایی این عارضه می پردازد. لازم به ذکر است علائم این عارضه شامل تورم، واریکوسل و ناهنجاری های بیضه ها می باشد. همچنین الگوی رشد موهای تناسلی نشانه ای از اختلالات هورمونی و کمبود اسپرم در مردان است.
آزمایشات تشخیصی
بعد از معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است آزمایش های مختلفی برای تشخیص این عارضه تجویز کند که به شرح زیر است:
- آزمایش ژنتیک: جالب است بدانید این نوع آزمایش برای شناسایی اختلالات کروموزومی و ناهنجاری های ژنتیکی تجویز می شود.
- نمونه برداری از بیضه: در صورتی که اختلالات خاصی وجود داشته باشد، از بافت بیضه جهت بررسی دقیق تر مشکلات بافتی نمونه برداری می شود.
- آزمایش بعد از نزدیکی: با استفاده از این روش، میزان نفوذ اسپرم به مخاط رحم و عملکرد اسپرم در شرایط طبیعی بررسی می شود.
- اولتراسوند: یکی دیگر از روشهای تشخیص ناباروری مردان، اولتراسوند بوده که با استفاده از امواج صوتی، وضعیت ساختار بیضه ها و مجاری تناسلی بررسی می شود.
- آزمایش خون: با استفاده از این آزمایش، میزان هورمون های مختلف نظیر FSH، تستوسترون، پرولاکتین و هورمون جسم زرد برای بررسی عملکرد هورمونی بدن بررسی می شود.
- آزمایش مایع منی: این آزمایش برای بررسی تعداد اسپرم ها، کیفیت آنها، حرکت و شکل اسپرم ها انجام می شود. همچنین لازم به ذکر است با استفاده از این روش، میزان غلظت و ویژگی های مایع منی نیز بررسی می شود.
روشهای درمان ناباروری مردان
همانطور که در بالا ذکر کردیم، روشهای مختلفی برای درمان ناباروری مردان وجود دارد که در ادامه به طور کامل به آنها اشاره می نماییم:
تغییرات سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی نقش بسزایی در سلامت باروری مردان دارد. در اینجا به برخی نکات کلیدی که منجر به بهبودی ناباروری مردان می شود، اشاره می نماییم:
- فعالیت بدنی منجر به تنظیم سوخت و ساز، افزایش گردش خون، تعادل هورمون های بدن و بهبود کیفیت اسپرم ها می شود.
- قرار گرفتن در معرض گرما مانند استفاده از سونا یا محیط های صنعتی گرم ممکن است منجر به آسیب دیدگی بیضه ها و کاهش تولید اسپرم شود.
- مصرف سیگار و الکل به طور مستقیم بر کیفیت اسپرم تاثیر منفی می گذارد. بنابراین عدم مصرف سیگار و الکل باعث بهبود کیفیت اسپرم و باروری می شود.
- استرس مزمن نیز تاثیرات منفی بر تولید اسپرم و سلامت جنسی مردان می گذارد. به همین دلیل تمریناتی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق باعث کاهش استرس می شود.
- تغذیه صحیح با مصرف ویتامین ها و املاح مورد نیاز برای تولید اسپرم بسیار ضروری است. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان ها مانند میوه جات، سبزیجات و مغزها باعث حفظ سلامت اسپرم ها می شود.
دارو درمانی
مصرف دارو یکی دیگر از روشهای درمان ناباروری مردان بوده اما درمان با دارو به علت بروز این عارضه بستگی دارد. به طور کلی برخی از داروهای رایج برای درمان ناباروری مردان به شرح زیر است:
- لتروزول: این دارو برای افزایش تولید هورمون تستوسترون و بهبود مشکلات مرتبط با اسپرم تجویز می شود.
- کلومیفن سیترات: این دارو با افزایش ترشح هورمون استروژن منجر به بهبود کیفیت و تعداد اسپرم ها می شود.
- ایمی پرامین: برای درمان مشکلات انزال مانند انزال معکوس یا زودرس، از دارو ایمی پرامین استفاده می شود.
- بروموکریپتین: پزشک این دارو را برای جهت تعادل در ترشح هورمون پرولاکتین و بهبود باروری تجویز می کند.
- هورمون تستوسترون: در صورت کمبود تستوسترون، این هورمون به صورت تزریقی، ژل یا قرص تجویز می شود.
- آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد قارچ: اگر به دلیل عفونت دچار ناباروری شده اید، آنتی بیوتیک و داروهای ضدقارچ به شما عزیزان تجویز می شود.
درمان با جراحی
درمان ناباروری مردان با جراحی زمانی مورد استفاده می شود که علت ناباروری مردان مشکلات ساختاری، انسداد مجاری اسپرم یا ضعف اسپرم باشد. در ادامه به برخی از رایج ترین روشهای جراحی اشاره می نماییم:
- واریکوسلکتومی
- وازووازوستومی
- وازواپیدیدیموستومی (VEA)
- استخراج اسپرم از بیضه (TESA)
- استخراج اسپرم از بیضه (TESE)
- استخراج اسپرم از اپی دیدیم (PESA)
- استخراج میکروسکوپی اسپرم از بیضه (میکروتسه)
- استخراج اسپرم از اپیدیدیم با میکروسکوپ (MESA)
بیشتر بخوانید: فیموز چیست؟
روشهای باروری
روشهای کمک باروری یکی از پیشرفته ترین روشهای درمان ناباروری مردان محسوب می شود. لازم به ذکر است این روش در صورتی که تعداد و کیفیت اسپرم ها پایین باشد یا سایر روش های درمان موثر نباشد، مورد استفاده می شود. به طور کلی روشهای باروری به شرح زیر است:
- انتقال بلاستوسیست: با استفاده از این روش، جنین 3 تا 5 روزه که در آزمایشگاه تشکیل شده به رحم منتقل می شود.
- تزریق اسپرم به داخل سیتوپلاسم (ICSI): در این روش، یک اسپرم مستقیما به داخل تخمک تزریق می شود. جالب است بدانید این روش برای مردان با اسپرم بسیار ضعیف یا تعداد کم موثر است.
- تلقیح داخل رحمی (IUI): در این روش، اسپرم مستقیما با استفاده از کاتتر به داخل رحم وارد می شود. بهتر است بدانید این روش برای درمان کمبود اسپرم یا مشکلات دهانه رحم مورد استفاده می شود.
- لقاح آزمایشگاهی (IVF): اسپرم و تخمک در محیط آزمایشگاه لقاح داده می شوند. جنین تشکیل شده بعد از 2 الی 5 روز به رحم منتقل می شود. این روش برای مردانی که اسپرم ضعیف یا کم دارند و زنان با مشکلات لوله فالوپ مناسب است.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، این بیماری بنا به دلایل مختلفی اعم از اختلالات هورمونی، مشکلات اسپرم، انسداد مجاری یا عفونت ها بوجود می آید. روشهای مختلفی اعم از اصلاح سبک زندگی، استفاده از داروها، جراحی های تخصصی و روشهای کمک باروری برای درمان ناباروری مردان توصیه می شود. البته اصلاح عادات ناسالم مانند تغذیه نامناسب، استرس، کم تحرکی یا مصرف مواد مضر تاثیر قابل توجهی در بهبود باروری دارد.